Persona, Carl Jung tarafından oluşturulan bir psikoanaliz kavramı olsa da, marketing dünyası içinde de sık kullanılıyor. Geleneksel reklamcılığın tek yönlü iletişiminde daha fazla “analiz” üzerinden yürüyen persona çalışmaları, dijital iletişim ile birlikte daha interaktif ve güçlü hale geliyor.
Carl Jung’un kişilik komponentlerinden biri olarak gördüğü persona, aslında dış dünyaya gösterdiğimiz yüzümüz, toplumsal kurallara uyan tarafımız olarak özetlenebilir. Pazarlama iletişimi açısından bakıldığında ise markanın ideal müşteri tipi/tiplerini anlatır. Jung’a göre tek personamız olabilir ama pazarlama dünyası açısından markaların birden fazla personası olması beklenir.
Markanızın personalarını oluşturmak için birkaç temel adımı çıkartalım. Öncelikli olarak pazar segmentasyonu yapmış olmanız gerektiğini hatırlatmamız gerekiyor. Çok verilen bir örnekle; bilgisayar üreticisi iseniz, tüm bilgisayar kullanıcıları pazarınızı oluşturur ama bilgisayarı oyun için kullananlar ile iş için kullananlara aynı mesaj ile gidemezsiniz. Çünkü her segmentasyonun personası farklıdır.
Personaları oluşturmak için ise, bu ideal müşteri tipinin sosyolojisini oluşturmanız gerekir. Bu personalar için, davranışsal, demografik, coğrafi, ya da psikososyal segmentasyonlar yapabilirsiniz; Nerelerden alışveriş yapıyor? Nerede yaşıyor? Medeni durumu nasıl? Ürününüzle ilgili en çok neye ihtiyaç duyuyor? Yaşı ve cinsiyeti nedir? gibi birçok sorunun ideal cevabını oluşturmanız gerekir.
Dijital iletişimi markanızın pazarlama iletişiminin merkezine koyan bir marka iseniz şanslısınız, çünkü dijital iletişim segmentasyon özelliği tam da bu personayı anlamanız için oluşturuluyor. Üstelik, etkileşime girdiğiniz her persona sizinle geliştirdiği ilişki ölçüsünde sizin açınızdan gelişiyor. Google Analytics ve sosyal medyada Facebook Audience Manager, en gelişmiş hedef kitle analiz araçları olarak karşımıza çıkıyor. Unutmamak gerekiyor ki persona oluşturmak ve geliştirmek, bitmeyen bir süreç.
Bir de son olarak dijtalde kullanabileceğiniz bir persona toolundan bahsedelim. 2013 yılında Türkiyeli girişimciler tarafından oluşturulan Xtensio tam da bu iş için üretilen başarılı uygulamalardan.