Pop Art’ı nasıl biliriz? Sanatların en renklisi, en eğlencelisi, en tatlısı, en farklısı? Ah evet, öyledir. Peki hayatlarımıza iyi ki de gelen Pop Art, nerden gelmiş kısa bir yolculuğa çıkalım?
Pop Art terim olarak ilk kez İngiltereli eleştirmen Lawrence Alloway’ın Şubat 1958′de Architectural Design dergisinde yayınlanan “The Arts and The Mass Media” adlı makalesinde görülmüştür.
Pop Art, popüler sanatın kısaltılmış adıdır. 1950′lerde özellikle ABD ve İngiltere’de soyut dışavurumculuğa tepki gösteren genç sanatçıların 1960′larda bir akım haline getirdikleri sanat türüdür.
Bu akım sanatçıları, endüstri ürünü artıklarından gazete parçalarına kadar her şeyi kullanmış ve hazır doğa nesnelerini de sanat eseri olarak sunmuşlardır.
Pop Art, gerçek ile görüntünün farkını çarpıcı bir biçimde ortaya koyar ve makineleşmiş hazırcı insanı eleştirir. Pop Art teknikleri içinde şablonlar, boya tabancası, baskı resimler, ipek baskının tuval resminde kullanılması vardır. Bu akımın temsilcilerinin birleştikleri tek ilke, resim yapma işinin yaratıcı yönünü yüceltmek, resmin ne yöne gideceğini ve neyi anlatacağını resme başlamadan önce bilmeyi reddetmektir.
Çizgi romanları sanatsal çalışmalar haline getiren bir akım olarak doğan Pop Art’ın 1950′lerde İngiltere’de doğduğu düşünüldüğü halde asıl Amerika’da geliştiği söylenmektedir. 1950’lerde bir reaksiyon göstererek gelişmiştir ve daha sonra soyut ifadelerle altmışlı ve yetmişli yıllarda da gelişme göstermiştir.
Pop Art Sanatının ortaya çıkışı ile ilgili ilk örnek olarak 1956′da Richard Hamilton’ın “Günümüz Evleri” başlıklı kolajı kabul edilmiştir.
Böylece İngiliz Pop Art sanatı, Richard Hamilton’ın etkili olduğu 1953-1957 yılları arasında başlar. 1957-1961 yıllarında Peter Blake, Roger Coleman gibi geç resimsel soyutlama tarzına yakın eser veren sanatçılarla devam eder. 1960′lardan sonra figüre geri dönülür ve Pop Art sanatı ortaya çıkmış olur.
Türkiye’de Pop Art
Türkiye’de pop sanatı Andy Warhol akımıyla ilk izlerini bırakmaya başlamıştır. Fakat bu çizgiye sadık kalmak kaydıyla o çizginin dışına 2000’lerden sonra genç kuşak sanatçılar çıkmayı başarmış, çoğul ve renkli görünümlerin yerine daha sade ve net renkler yerini almaya başlamıştır. Pop sanatının ülkemizdeki tekil renk temsilcilerinden biri olan Ümit Bilgen alanında bir ilke imza atmış, siyah ve beyazın uyumunu bu sanata renklerin dışında uyarlamıştır. Sanatçı eserleri çoğul renklerden ziyade daha sade ve simetrik renkler olan siyah ve beyaza dönüştürmüştür.
Türkiye’de Pop Art akımının gelişmediğini söyleyenler hâlâ vardır ki pek haklı oldukları söylenemez. Türkiye’de Pop Art akımının diğer temsilcileri ise Burhan Doğançay, Altan Gurman, Özdemir Altan, Timur Kerim İncedayı, Nur Koçak, Nigar Gülsün Karamustafa, Sedef Gali, Ergin İnan, Zekai Ormancı gibi sanatçılar Türkiye’de Pop Art’ı geliştiren isimler arasındadır.